Een scheiding regelen… da’s niet niks. Emotioneel zit je al in een rollercoaster, en dan komt daar nog een hele papierwinkel bovenop. Hoe pak je dat nou aan, zo’n echtscheiding in Nederland ? Wat kost het, hoelang duurt het, en wat zijn je rechten als het écht misloopt tussen jou en je partner ?
Frappant genoeg denken veel mensen dat een scheiding iets is wat je “even regelt”, zoals een abonnement opzeggen. Maar nee. Er komt best wat bij kijken. En als je dan wat gaat googelen, beland je al snel op pagina’s waar je meer vragen overhoudt dan antwoorden. Een goed startpunt om de juridische kant helder te krijgen, vind ik trouwens dit artikel op https://francois-avocat.fr – helder, concreet, en geen wollige taal.
Stap voor stap : zo verloopt een echtscheiding in Nederland
Laten we beginnen bij het begin : hoe regel je een scheiding juridisch gezien ?
1. Je hebt altijd een advocaat nodig. Of je nou goed uit elkaar gaat of niet : zonder advocaat geen echtscheiding. Die dient het verzoekschrift in bij de rechtbank. Je kunt samen één advocaat nemen (dat is goedkoper en sneller, als je samen afspraken maakt), of ieder een eigen advocaat, als het stroef loopt.
2. Afspraken maken over de gevolgen van de scheiding. Denk aan de verdeling van bezittingen, pensioen, alimentatie, schulden… En als er kinderen zijn : een ouderschapsplan is verplicht. Dat klinkt zakelijk, maar geloof me : dat plan kan veel gedoe voorkomen later.
3. Het verzoek wordt ingediend bij de rechtbank. Bij een gezamenlijke aanvraag is er meestal geen zitting nodig. Bij eenzijdige aanvragen kan het anders lopen – dan krijg je soms wél een zitting, vooral als er onenigheid is.
4. Uitspraak van de rechter. Meestal binnen een paar weken. Daarna moet je het vonnis nog laten inschrijven in de registers van de burgerlijke stand. Pas dan ben je officieel gescheiden.
Wat kost een scheiding eigenlijk ?
Oef… goeie vraag. En geen simpel antwoord. De kosten kunnen enorm variëren, afhankelijk van hoe ingewikkeld het is.
- Een scheiding met één gezamenlijke advocaat : reken op zo’n €700 tot €2.000, afhankelijk van de afspraken die je moet maken.
- Twee advocaten en veel ruzie : dan loopt het snel op. €3.000 tot €10.000 of meer is echt geen uitzondering.
- Rechtbankkosten : die bedragen in 2025 zo’n €320 griffierecht per persoon, tenzij je in aanmerking komt voor gesubsidieerde rechtsbijstand.
Check trouwens goed of je recht hebt op toevoeging (dat is juridische hulp tegen een sterk verlaagd tarief). Dat kan echt een wereld van verschil maken. En ook een mediator inschakelen is soms een stuk voordeliger én rustiger voor alle partijen.
Wat zijn je rechten bij een scheiding ?
Even een paar zaken op een rij, want er bestaan nogal wat misverstanden :
Verdeling van bezittingen ? Dat hangt af van hoe je getrouwd bent. Sinds 2018 geldt automatisch beperkte gemeenschap van goederen : alles wat jullie tijdens het huwelijk samen opbouwden, wordt gedeeld. Wat je al had voor het huwelijk, blijft van jou. Tenzij je iets anders regelde via huwelijkse voorwaarden.
Partneralimentatie ? Niet vanzelfsprekend meer. Sinds 2020 is de maximale duur meestal de helft van het huwelijk (met een max van 5 jaar), tenzij er bijzondere omstandigheden zijn. Geen kinderen ? Dan is er vaak helemaal geen verplichting, zeker als beide partners zelf in hun onderhoud kunnen voorzien.
Kinderalimentatie ? Dat wél. Die verplichting blijft, ook als je geen contact meer hebt met je ex. De hoogte wordt berekend op basis van inkomen en draagkracht.
En de kinderen dan ?
Misschien wel het moeilijkste onderdeel. Wie krijgen de kinderen wanneer te zien ? Hoe regel je vakanties, feestdagen, verjaardagen ?
Je bent verplicht om een ouderschapsplan te maken als je minderjarige kinderen hebt. Daarin leg je alles vast : van opvoeding tot contactmomenten. En geloof me : hoe beter je dit van tevoren regelt, hoe minder strijd achteraf. Je voorkomt er een hoop stress mee – bij jezelf én bij je kinderen.
Tot slot : praat erover (en wacht niet te lang)
Wat ik vaak zie : mensen blijven te lang in een onhoudbare situatie hangen omdat ze opzien tegen “het gedoe” van een scheiding. Maar eerlijk ? Als je elkaar niets meer te bieden hebt, is het soms beter om de knoop door te hakken. Voor iedereen. Zeker als er kinderen zijn.
Ga praten met iemand die je vertrouwt, zoek juridische informatie op tijd, en wees eerlijk tegenover jezelf. Een scheiding is niet het einde van de wereld – het is soms gewoon het begin van een nieuw hoofdstuk.